SALA EUCHARYSTII
Druga sala zwana „Eucharystyczną" znajduje się na pierwszym piętrze gmachu muzeum i pełni rolę skarbca. Znajdują się w niej przede wszystkim naczynia liturgiczne, które powstały w śląskich warsztatach złotniczych.
Na szczególną uwagę zasługują przedmioty, które pochodzą z warsztatów złotników nyskich. W okresie średniowiecza Nysa odgrywała ważną rolę w złotnictwie śląskim, będąc drugim co do wielkości tego typu ośrodkiem po Wrocławiu. Zgromadzone obiekty mają nie tylko muzealny charakter, niektóre z nich są w muzeum na zasadach depozytu. Nie zostały na trwałe wyłączone z kultu, przy okazji uroczystych nabożeństw wracają okresowo do macierzystych parafii. Do najstarszych eksponowanych w skarbcu obiektów należy Pacyfikał z 1375 roku z nodusem w formie ażurowej gotyckiej kapliczki oraz kielich z 1467 roku z grawerunkiem przedstawiającym „Chrystusa w studni" i popiersia świętych. Szczególnie interesującym zabytkiem jest srebrny relikwiarz przedstawiający postać św. Anny Samotrzeć z Ostropy z 1511 roku wykonany w warsztacie wrocławskiego złotnika Heideckera. Wśród gotyckich naczyń liturgicznych na uwagę zasługuje monstrancja z 1516 roku o smukłym delikatnym kształcie z ażurowymi dekoracjami. Reprezentuje ona tzw. „wieżowy" typ monstrancji z wieloboczną oszkloną puszką. Późniejsze monstrancje mają już inne formy. Należy tu wyróżnić barokową monstrancję z Gliwic, której gloria przybrała postać Matki Boskiej z płaszczem opieki oraz inną z glorią w formie winorośli z wplecionymi w nią postaciami ze Starego Testamentu.
Do szczególnie interesujących obiektów, które pochodzą z importu należą wykonane w warsztatach augsburskich: monstrancja z 1650 roku. Po obejrzeniu ekspozycji w sali „Eucharystycznej" Marian Konecki napisał: „Krótko, więc dodaję, że jest to chyba jedna z najlepszych i największych ekspozycji złotnictwa w Polsce, jaką można obecnie podziwiać." W skarbcu eksponowane są również obrazy, spośród których do najbardziej interesujących należą: kopia obrazu Matki Boskiej Opolskiej, ongiś Piekarskiej, którą zdobi trybowana sukienka – dar króla Jana III Sobieskiego, florenckie tondo z 1510 roku, Madonna z Dzieciątkiem i św. Janem Chrzcicielem" oraz obraz „Adoracja Dzieciątka" ze szkoły Fra Angelico. W sali Eucharystycznej eksponowane są również mszały i psałterze Znajduje się tam m.in: psałterz rzymski drukowany przez H. Denena, mszał wrocławski z 1483 roku drukowany w Moguncji przez P. Sehoeffera, wenecki mszał rzymski z XV wieku z Kałkowa i inne.
Pomieszczenie skarbca jest całkowicie zaciemnione, a padające światło podświetla poszczególne gabloty dając wspaniały efekt. Tak opisuje salę Eucharystyczną Aleksander Markowski: „Największe wrażenie sprawia druga sala na pierwszym piętrze, zwana Eucharystyczną. Na ciemnym, jakby „nocnym" tle ścian jaśnieją srebrzystym światłem przedmioty sakralne – monstrancje, relikwiarze, kielichy. Po środku sali jest obniżony kwadrat przestrzeni. Z głębi, jak mistyczne płomienie Zmartwychwstania, jarzą blaskiem ognia wielkie barokowe świeczniki.”